De geschiedenis van het Kaatsen in Boazum: De Meindert de Jong Partij.

De geschiedenis van het Kaatsen  

In Boazum

 

Dit is het vijfde deel van de de geschiedenis van het Kaatsen in Boazum. Je vindt hier hoofdstuk 17 over de Meindert de Jong Partij, die vanaf 2007 tot 2019 jaarlijks in september werd gehouden. Daarna volgen in deze geactualiseerde versie ook de hoofdstukken die al op het net staan: Met name het hoofdstuk over de nieuwbouw van het nieuwe kleedgebouw heeft dankzij foto’s van Bouwe Jan Bouma een fikse uitbreiding gekregen.

Inhoud tot nog toe:

Voorwoord
Hoofdstuk 17: De Meindert  de Jong Partij
Hoofdstuk 18: Nellie Rijpma en de Dearsumer zusters Sybrandy
Hoofdstuk 19: Activiteiten buiten Boazum
Hoofdstuk 20: Foto’s uit de laatste 30 jaar
Hoofdstuk 21: De verbouw van het kaatshok

Voorwoord

De geschiedenis van het Kaatsen in Boazum gaat enkele eeuwen terug. Het oudste signaal van Kaatsen in Boazum voert ons naar 1677.
Een respectabele tijd terug. De meeste informatie gaat overigens niet zover terug. Er is wel het een en ander over dit onderwerp te vertellen.

Uit de berichtgeving uit de kranten in de 19e eeuw mogen we veronderstellen dat het kaatsen in die tijd ook in Boazum werd beoefend. Zij het niet met een vereniging als basis, voor zover nu bekend. Misschien werd er alleen gekaatst als de kroegbaas een wedstrijd organiseerde. Zo karig zal het toch hoop ik, niet zijn geweest in Bozum.
In de 20e eeuw zijn achtereenvolgens drie kaatsverenigingen actief geweest. Vanaf 1899 de Kaatsvereniging Bozum, vanaf 1930 de kaatsvereniging ‘Lyts Begjin’ en vanaf 1965 de huidige kaatsvereniging ‘Boazum 1965’. Het kaatsen in Boazum was de vorige eeuw een kwestie van vallen en opstaan. Zeker in het begin van de eeuw. Tijdens de periode dat de Kaats vereniging Bozum bestond, werd verschillende keren het lidmaatschap van de NKB, toen nog: de Nederlandse Kaats Bond, opgezegd en werd weer lid geworden. Ook doordat de Kaats vereniging tot twee keer toe als de spreekwoordelijke oude soldaat, langzaam in de mist verdween, mogen we hier wel spreken van een jojo-effect. Gelukkig heeft de laatste Kaats vereniging het beter ingericht: die bestaat al bijna net zo lang als de twee vorige bij elkaar!
Hoe het kwam dat de beide vorige kaatsverenigingen het elk ongeveer 30 jaar volhielden, wordt niet duidelijk.
– Van de eerste kaatsvereniging ‘Bozum’ is bijna geen informatie overgeleverd., c.q. bij ons bekend. Slechts een toevallig berichtje in het boek ‘Brekizers fan de foarútgong’ van Philippus Breuker en enkele krantenberichtjes.
– Van ‘Lyts Begjin’ is van de eerste 10 à 15 jaar de boekhouding bewaard gebleven, inclusief jaarlijkse betaallijsten tot en met 1949. Deze zijn nu opeens belangrijk, omdat de leden er met name genoemd worden. Onregelmatig vonden we uitnodigingen voor de (na-)jaarvergadering. De bezetting van het bestuur werd nergens bijgehouden. Vergaderverslagen zijn er ook niet. Tot en met 1955 zijn nog rekeningetjes voor de jaarrekening bewaard gebleven. Daaruit mag je concluderen dat de vereniging tot ongeveer 1955 nog behoorlijk functioneerde. Verder vonden we informatie in “De Krant van Toen”, allerlei advertenties en mededelingen over het Kaatsen in Boazum. En we kregen de beschikking over de documentatie in het archief van de KNKB in Franeker, met dank aan Germ Gjaltema.
– Voor de kaats vereniging ‘Boazum’ hebben we mogen putten uit de notulenboeken van 1965 – 1996. Voor de opening van het sportveld uit verslagen in de Doarpsskille. We kregen foto’s van de Kaats vereniging, van Franke Groen en we konden foto’s uit de documentatie van de werkgroep halen.

We danken ook iedereen die hier niet genoemd is en wel informatie heeft verschaft

Tot nog toe is er zoveel informatie verzameld dat het veel te veel is geworden om in een keer te publiceren. Vandaar dat de werkgroep ‘Ald Boazum’ ervoor heeft gekozen om dit onderwerp als een feuilleton, in hoofdstukken te publiceren. We beginnen actueel bij de laatste jaren en zetten langzaam maar zeker steeds weer een nieuw (en ouder) onderwerp op deze pagina. Zo groeit het verhaal langzaam maar zeker van vandaag de dag naar vroeger eeuwen.

Veel plezier met deze feuilleton.
De werkgroep, Hessel Fluitman, Teatske Lanting en Frans Tolsma.

 

Hoofdstuk 17
De Meindert  de Jong Partij

Meindert de Jong droeg Boazum en sport een warm hart toe. In 2004 is hij helaas op te jonge leeftijd overleden.

Meindert de Jong, Op weg naar het Kaatsveld, Augustus 1971

Hij was een echte dorpsman: hield van eierzoeken, zijn handicap in deze was dat hij niet met de polsstok overweg kon. Verder hield hij van kaarten en was (uiteraard) dus lid van de visclub ‘De Reafin’. En natuurlijk was hij in de regel tijdens de oefenavonden op het kaatsveld te vinden. Daarnaast had hij in het voorjaar een drukke praktijk om de belastingpapieren van mede dorpsgenoten in te vullen. (Zijn zoon Michel heeft dat overgenomen).
Om naar zijn werk te komen, ging hij vaak op de fiets langs het binnenpad naar Dearsum en werd daar opgepikt door een collega.

 

Als herinnering aan hem en om in één evenement deze dingen waar hij van hield bij elkaar te laten komen, is op 22 september 2007 in Boazum de eerste M. de Jong Partij gehouden.
De organisatie ligt in handen van Frans de Jong, oudste zoon van Meindert.
De partij werd tot en met 2019 jaarlijks in september in Boazum gehouden. Door het Covid 19 virus (Corona) werd de editie van 2020 niet gespeeld. In 2021 wordt de partij vanwege de nieuwe nog kwetsbare grasmat opnieuw niet georganiseerd.
Deze jaarlijkse kaatspartij is sinds de start in 2007 een begrip geworden in Boazum en wijde omstreken.
Friezen om útens en kaatsers uit alle windstreken van Nederland komen in september naar Boazum om aan deze kaatspartij mee te doen. Het belangrijkste is meedoen. Natuurlijk is het kunnen winnen van Koningsprijs, een fiets, ook erg leuk!Zo kun je je met deze prijs ook buiten het kaatsseizoen sportief uitleven.
Na de kaatspartij blijft het gezellig. Ieder jaar is er na afloop een muzikaal optreden in ‘De Boazumer Mjitte’.
Onder het genot van een drankje en de muziek wordt de partij afgesloten.

Meindert op weg naar een kaatspartij, met goede vriend Folkert Lautenbach en Germ Stenekes achter hen ‘aan het roer’. 29 juni 1974
De Poster met de aankondiging van Editie 2011 van de M. de Jong partij.
Zelfs is er bij het 10-jarig bestaan van de partij in 2017 een pré-partij op de vrijdagavond. Met muziek van Sytze Haaima in het café.

 

De poster van de tot nog toe de laatste Meindert de Jong Partij. Ook nu weer na afloop met Jan Nota in de Boazumer Mjitte.

 

Hoofdstuk 18. Nellie Rijpma en de Dearsumer zusters Sybrandy

Bij regionale en andere kaatswedstrijden sloegen de afgelopen 10 jaar Nellie Rijpma uit Boazum met Wiljo en Nynke Sybrandij uit Dearsum een beste partij op. Daarbij werden ze regelmatig begeleid door Klaas Zantema.
Wiljo stond achterin en Nienke was opslager Nellie Rijpma was derde maat. Ze trainden ook bij de K.C. Leeuwarden Sonneborch en bleken daar de tips goed op te pakken. Zo werd Wiljo (*1990) daar eens aangeraden om wat meer in het perk te lopen, zodat ze vaker en beter de bal terug kon slaan. Nienke bleek bij het opslaan de bal vaak aan dezelfde kant van het perk uit te slaan. Dank zij de tip dat ze wat schever naar de opslaglijn moest gaan lopen, sloeg ze sindsdien alle ballen in het perk. Sindsdien was dit een partuur waar terdege rekening moest worden gehouden.

Hier de gezusters Sijbrandij op 29 juni 2013 tijdens de Jonge Fammen partij in Mantgum. (Foto Kaatsmuseum)

Nellie Rijpma stuurde ons haar verhaal over hun partuur.

Ús aventoer begjint op sneon 5 july 2010.
Ik wenje krekt yn Boazum en kin jim hielendal net mar jim jouwe trainen oan de jeugd en sille keatse foar Boazum op de jong famme, mar jim tredde maat kin net. Út de grap sis ik ‘oh ik wol wol mei’. Jim fiene dit prima en sa sjoch ik jim foar it earst in kear op it sportfjild fan Boazum.

Op 5 july pikke jim mei op en geane we nei Mantgum. Jim al hielendal bekend yn de keatswrâld en  ik rin der in bytsje ferlegen rûn. De dei rint fantastysk en we belâne yn de finale. Der stean ik dan mei jimme  foar de tinte it folksliet te sjongen. De finale begjint en wy gean goed út de startblokken. We stean in earst foar mar dan giet it mis, Wiljo is wat te entûsjast en wol de bal noch keare mar dit kin eins net mear en brekt har pols. Se kin net fjirder. Wy moatte ús spitigergenôch werom lûke út de wedstriid. Dit omdat ik de ôfstân fan de opslach net helje koe en it útslaan ek net sitten sjoch. Mar sa is ús aventoer al begûn.

 

We ha ferskillende sukseskes, efkes in listje fan wat wy mei syn trijen wûn ha.
08-05-2011 Frjentsjer 3de priis
08-07-2012 Wommels 1ste priis (Ja der is dan einliks in krânse mei syn trijen).

Voor het eerst met zijn drieën in de kransen (foto Nellie Rijpma)

14-07-2012 Grou 3de priis (NK)
05-05-2013 Frjentsjer 3de priis
23-06-2013 St Anne 3de priis
06-07-2013 Jorwert 2de priis (NK)

2013 Partuur Rijpma-Sybrandy -Sybrandy in Jorwert, met begeleider Klaas Zantema

21-06-2014  St. Jabik 3de priis (NK)
09-05-2015 Frjentsjer 2de priis
14-05-2015 Dronryp 2de priis
20-06-2015 St. Anne 1ste priis (NK)

De winnaressen van de eerste prijs op het Nederlandse Kampioenschap voor Dames op 20 juni 2015 te St.-Annaparochie, het partuur voor de kaatsvereniging “Boazum” te Bozum met v.l.n.r.: Nellie Rijpma,Wiljo Sijbrandij en Nynke Sijbrandij (foto Kaatsmuseum)
Winst NK 2015 – Mei Hylke, berne yn januari, efkes op de foto. (Foto Nellie Rijpma)

05-05-2016 Dronryp 2de priis
07-05-2016 Frjentsjer 1ste priis
12-06-2016 Wytmarsum 2de priis
25-06-2016 Bitgum 3de priis (NK)

In aardich listke as je it sa sjogge. Mar net allinne it listje is moai, we ha faaks moaie dagen han. Ik fûn it altyd hiel gesellich om mei en hearde foar myn gefoel der ek echt by.
Wy keatse de earste jierren yn in prachtich tenue, ahum… De shirts fiersten te grut en gjin koarte broekjes en trainingspakken. Mar yn 2013 krije we dan in nij tenúe mei broekjes en trainingspakken, sa kinne wy yn styl op paad.
De bekroaning fan ús ôfdielingskeatsen wie dan dochs echt op 20 juny 2015 yn St Anne. We winne gewoan it NK. Wat in feest.
Jûns feest yn Boazum, we gean mei in cabrio troch it doarp en ha yn de kroech in moai feestje. Dizze dei sil ik nea wer ferjitte.

2014 Partuur Rijpma-Sybrandy-Sybrandy in St. Jacobiparochie met begeleider Klaas Zantema
statiefoto bij gelegenheid van de viering van het Nederlands Kampioensschap bij het Dameskaatsen in Boazum. Naast Klaas Zantema met de trofee, de dames Wiljo en Nynke Sijbrandij en Nellie Rijpma. Achter hen Boazummers en belangstellende kaatsliefhebbers. Foto: Bouwe Jan Bouma.
Statiefoto in de praalwagen op De Havens
Verslag van het kampioenschap in Sint JacobiParochie, 2015, waar het Partuur Rijpma-Sybrandy-Sybrandy Nederlands Kampioen werd.

 

Hoofdstuk 19: activiteiten buiten Boazum

Juni 1995 veroverde een kleindochter van Pieter Bakker, Fokje Siderius, links op de foto, in Stiens de eerste prijs tijdens een kaatswedstrijd voor schoolmeisjes (Foto: Kaatsmuseum)
De winnaressen van de eerste prijs op de Schoolmeisjes d.e.l.-kaatswedstrijd in 1994 te Berlikum. V.l.n.r.: Lipkje Adema (Bozum), Marlies Rob (Berlikum) en Femke Akke Dijkstra (Oude Bildtzijl).
Zangeres Doete Stenekes uit Bozum zingt het Fries volkslied met begeleiding van het plaatselijke muziekkorps voor aanvang van de finale op de Freulepartij in 2008 te Wommels.
Een foto genomen tijdens het Nederlands Kampioenschap voor Senioren in 2013 te Franeker. De keurmeester is Klaas Zantema.

Hoofdstuk  20: Foto’s uit de laatste 30 jaar

Zo nu en dan werden er foto’s gemaakt bij het kaatsen en komen er berichten in de krant over Boazumers die bij het kaatsen prijzen wonnen. Volgen hier enkele foto’s.

De winnaars van een Ledenkaatspartij in 1990: Pieter Bakker, Eelke Faber en Jappie Noordenbos.
De winnaars van een Ledenkaatspartij in 1992: Jelle Merkus, Jappie Lanting en Anne Kampstra
In 1992 kaatsten er drie generaties uit een familie op het Boazumer kaatsveld en alle drie in hun klasse in de kransen. Vader Pieter Bakker (68 jaar) won in de B-klasse; zoon Klaas Bakker (41 jaar) behaalde de overwinning in de A-klasse en kleinzoon Pieter Bakker (13 jaar) zegevierde in de klasse van de schoolkinderen.

 

De Kaatsvereniging werd ook gesponsord. Op de Shirts is duidelijk “Café Boazumer Mjitte” te lezen.

 

 

En zo zijn er nog veel meer actuele foto’s van het Kaatsen in Boazum. Die zijn terug te vinden op de Facebook pagina van de ‘Kaatsvereniging Boazum’ en  van het ‘Nachtkaatsen in Boazum’.

 

Hoofdstuk 21: De verbouw van het kaatshok

De Kaatvereninging kreeg van de KNKB geen kaatswedstrijd meer, als er geen goede kleed- en douchegelegenheid was. Daarom gaf het bestuur opdracht aan de firma Andries Andree om  een nieuw kleedgebouw te bouwen. En zo geschiedde. Bouwbedrijf Andree kreeg de opdracht. In de weekenden werd zo nu en dan vrijwilligerswerk verricht.
De meeste foto’s zijn van Bouwe Jan Bouma een enkele van Hessel Fluitman

 

Programma voor de benefiet om geld in te zamelen voor de bouw van het nieuwe kleedgebouw.

 

Het begin van de bouw van het nieuwe kleedhok, januari 2015 : ruimte maken. Jammer van de bomen.

 

Begin van de bouw

 

Hoog tijd om de bestrating aan te leggen: Gerrit de Boer, … en niet op deze foto: Ids Talen zijn daar actief in.
‘Werkbespreking’ van de vrijwilligers: vlnr: Gerrit de Boer, Ids Talen, Kees Merkus en Meinte van Dijk.

 

 

De bouwplaats, met het oude kleedhok nog in de oorspronkelijke toestand

 

Het nieuwe kleedhok heeft al bijna zijn definitieve uiterlijk

 

De originele plank, welke bij de opening van de kleedgelegenheid door Doarpsmienskip geschonken werd
Ook het oorspronkelijke kleed hok gaat drastisch veranderen: hierin komt de kantine. Tussentijds werkoverleg tussen vlnr: Kees Merkus, Wiebe Hoitenga en Anne Siderius

 

Voorheen kleed- en berghok, nu de kantine, met het logo van de kaatsvereniging en de nieuwe naam.

 

Het spiksplinternieuwe kleedgebouw, met de haken voor de kransen in de muur.